Cách sơ cứu khi bị nhum biển - nhím biển - cầu gai đâm vào da

Nhum biển còn được gọi là cầu gai hay nhím biển. Phần thịt (trứng) nhum biển bên trong có giá trị dinh dưỡng cao nhưng phần gai bên ngoài lại chứa nọc độc, vì đó chính là vũ khí để giúp nhum biển có thể tự vệ trong môi trường sống của chúng.  

Khi bị nhum biển đâm phải, hoặc chẳng may bị giẫm vào gai của chúng, bạn cần xử lý vết thương ngay lập tức theo các bước mà chúng tôi hướng dẫn ngay sau đây:

Nhổ bỏ gai nhum biển

Bước 1: Xác định vết đâm do nhum biển gây ra.

Để xử lý vết thương hiệu quả, bạn cần xác định vết đâm đó có phải là do nhum biển gây ra hay không, bằng cách nhận biết hình dạng của nhum biển.

• Nhum biển (hay còn gọi là nhím biển, cầu gai) có hình cầu và xung quanh bao phủ bởi nhiều gai nhọn. Chúng thường sống và ẩn mình trong vách đá dưới nước, nhất là ở những vùng biển có khí hậu ấm áp. Chúng chỉ phóng nọc độc từ gai khi bị sinh vật khác tấn công, hoặc bạn vô tình tác động mạnh đến chúng.
• Vết đâm có thể còn dính gai của nhum biển, gây đau nhức, ứng đỏ, chảy mủ, thậm chí xuất hiện các triệu chứng nặng hơn như khó thở, đau thắt ngực, buồn nôn.

Bước 2: Hiểu rõ bộ phận chứa độc tố của nhum biển.

Như Điện máy XANH đã chia sẻ, phần thịt bên trong của nhum biển có giá trị dinh dưỡng cao nhưng phần gai bên ngoài và chân kìm nhỏ của chúng lại chứa nọc độc để tự vệ:

• Gai: thường tạo ra vết thương dạng lỗ và dính vào da, nên cần phải được lấy ra ngay sau khi bị nhum biển đâm.
• Chân kìm nhỏ: là bộ phận nhỏ nằm ở giữa các gai, chúng có thể dính vào da nạn nhân khi bị nhum biển tấn công, nên cũng cần được lấy ra nhanh chóng.

Bước 3: Nhổ bỏ gai của nhum biển.

Hãy dùng kẹp để kéo cẩn thận phần gai lớn dính trên da, tránh làm gãy vì bạn sẽ khó lấy hết toàn bộ phần gai ra được.

Bước 4: Lấy chân kìm nhỏ của nhum biển.

Nọc độc của chân kìm nhỏ không khác gì so với gai của nhum biển, nên bạn lấy sớm càng tốt. Hãy bôi kem cạo râu lên vùng da bị đâm, rồi dùng dao cạo để làm sạch.  

Rửa vùng da bị tổn thương

Bước 1: Rửa bằng dung dịch sát khuẩn và nước.

Sau khi lấy gai và chân kìm nhỏ của nhum biển, bạn cần phải rửa sạch vết thương ngay bằng oxy già, hoặc chất betadine, rồi rửa lại bằng nước sạch.

Bước 2: Không băng bó vết thương.

Nhiều người có thói quen sau khi sát khuẩn xong sẽ băng bó vết thương để tránh vi khuẩn, bụi bẩn xâm nhập. Tuy nhiên, khi bị nhum biển đâm, thì sau khi xử lý vết thương, bạn tránh dùng gạc và băng dính để băng bó lại vết thương.

Vì có thể gai vẫn còn ẩn sâu dưới da và hành động băng bó vết thương vô tình làm cho gai đâm sâu vào da, khó xử lý hơn.

Bước 3: Ngâm vết thương.

Bạn có thể ngâm vết thương trong nước nóng khoảng 60 phút. Cách làm này sẽ giúp cho vết thương dịu hơn và có thể đẩy mảnh gai còn sót lại ra ngoài.

Xử lý vết thương và cơn đau

Bước 1: Xử lý vết thương trước khi đi ngủ.

Trong quá trình ngủ, bạn có thể làm cho vết thương va quẹt và khiến nó trở nên khó chịu hơn. Vì thế, hãy băng nhẹ vết thương trước khi đi ngủ.

Đặt miếng khăn có thấm ít giấm lên vết thương rồi dùng băng kính cố định, tránh băng vết thương quá kín!

Bước 2: Dùng thêm kháng sinh và thuốc giảm đau.

Nếu không chịu được cơn đau do vết gai đâm, bạn có thể uống thuốc giảm đau để cảm thấy dễ chịu hơn.

Bước 3: Chú ý dấu hiệu viêm nhiễm nặng.

Đây là điều không ai mong muốn, nhưng nếu vết thương có dấu hiệu nặng hơn như ửng đỏ, sưng, chảy mủ, hoặc xuất hiện nhiệt cơ thể, hoặc cảm thấy tuyến bạch huyết làm khô vùng da bị thương (vùng da dưới cánh tay, bẹn hoặc cổ), thì hãy đến cơ sở y tế, bệnh viện gần nhất để được xử lý.

Những lưu ý khi bị gai nhum biển đâm vào chân

Ngoài các bước xử lý mà Điện máy XANH đã hướng dẫn như trên, thì bạn cần chú ý thêm một số lưu ý khi bị gai nhum biển đâm vào da, vào chân như sau:

• Có thể nhờ người khác giúp bạn nhổ gai ra và rửa vết thương, thay vì mình tự làm lấy.
• Cần khử trùng kẹp trước khi dùng nó để lấy gai ra, bằng cách hơ nóng hoặc dùng thuốc sát khuẩn.
• Nếu gai đâm vào gần khớp, tốt nhất bạn nên nhờ bác sĩ hỗ trợ vì có thể bạn sẽ phải cần phẫu thuật để lấy gai ra.
• Khi xuất hiện thêm các triệu chứng bất thường, nặng hơn như mệt mỏi, đau cơ, khó khăn khi di chuyển, cơ thể suy yếu, khó thở, phát ban, sưng môi (lưỡi), đau ngực,… thì hãy đến bệnh viện, cơ sở y tế để kịp thời xử lý.

*Tổng hợp và tham khảo thông tin từ nguồn:

• http://a-z-animals.com/animals/sea-urchin/
• http://www.emedicinehealth.com/wilderness_sea_urchin_puncture/article_em.htm
• http://www.emedicinehealth.com/wilderness_sea_urchin_puncture/page4_em.htm#when_to_seek_medical_care
• http://www.emedicinehealth.com/wilderness_sea_urchin_puncture/article_em.htm#sea_urchin_puncture_overview
• http://www.emedicinehealth.com/wilderness_sea_urchin_puncture/page3_em.htm#sea_urchin_puncture_treatment
• http://getswellsoon.com/2012/03/09/sea-urchin-sting/
• http://www.emedicinehealth.com/wilderness_sea_urchin_puncture/page4_em.htm

Như vậy, Điện máy XANH đã hướng dẫn xong cho bạn cách sơ cứu khi bị nhum biển - nhím biển - cầu gai đâm vào da như thế nào rồi nhé!